สันนิษฐานว่าวัดบุญวาทย์วิหารสร้างมาแล้วกว่า 400 ปี แต่ไม่มีหลักฐานที่แน่นอนว่าใครเป็น ผู้สร้างและสร้างขึ้นในสมัยใด มีเพียงแต่คำบอกว่า เดิมเป็นวัดราษฎร์ ชื่อวัดกลางเวียง เป็นวัดสำคัญประจำนครลำปาง คือเป็นวัดที่ถือน้ำพิพัฒน์สัตยาในสมัย การปกครองสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ต่อมาเมื่อ พ.ศ.2337 ในสมัยรัชกาลที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เจ้าหลวงคำสมเจ้าผู้ครองนครลำปาง ได้รื้อพระวิหารเก่าออก แล้วสร้างพระวิหารหลวง พระประธาน พระเจดีย์ กุฏิและหอไตรหลังหนึ่ง ครั้นได้สร้างเสร็จแล้วได้เปลี่ยนชื่อใหม่ว่า “วัดกลางหลวงไชยสัณฐาน”และเมื่อ พ.ศ.2455 เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต เจ้าผู้ครองนครลำปางได้รื้อ อาคารหลังเดิมทั้งหมด เนื่องจากทรุดโทรมแล้วตั้งให้หลวงประสานไมตรีราษฎร ผู้เป็นนายช่างลงไปลอกแบบอย่างพระอารามหลวงในกรุงเทพมหานครมาจัดสร้างขึ้นใหม่ โดยได้สร้างพระวิหารหลวงและหล่อพระประธานขึ้นองค์หนึ่ง ขนานนามว่า “พระเจ้าตนหลวง” และเมื่อแล้วเสร็จจึงขอเปลี่ยนชื่อวัดใหม่ว่า “วัดหลวงบุญวาทย์ -บำรุง” หลังจากปี พ.ศ.2458 เมื่อฉลองวัดและผูกพัทธสีมาเสร็จเรียบร้อยแล้ว พระธรรมจินดานายกเจ้าอาวาสและเจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต เจ้าผู้ครองนครลำปาง ได้พร้อมกันนำความขึ้นกราบบังคมทูลพระกรุณาขอพระราชวโรกาสถวายพระราชกุศลและขอวัดหลวงบุญวาทย์บำรุงเป็นพระอารามหลวงสืบไป ซึ่งพระบาทสมเด็จ พระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ โดยยกให้ฐานะ ขึ้นเป็นวัดหลวงแล้วทรงกรุณาโปรดเกล้า ฯ พระราชทานนามให้ใหม่ว่า วัดบุญวาทย์วิหาร
วัดบุญวาทย์นี้เป็นวัดเก่าแก่มากวัดหนึ่งของนครลำปาง และเป็นวัดหลวงแห่งแรกของนครลำปางมีประวัติที่ยาวนานมากสร้างสมัยใดไม่ปรากฎ ได้รับการบูรณะครั้งแรกใน พ.ศ ๒๓๔๗ ต่อมาในปีพ.ศ ๒๔๕๕ สมัยเจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต เจ้าผู้ครองนครลำปางองค์สุดท้ายได้ทำการบูรณะอีกครั้งหนึ่ง ต่อมาได้รับพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวให้ยกฐานะเป็นพระอารมหลวงเมื่อปีพ.ศ ๒๔๕๘
วัดที่สงบ ถึงอยู่ใจกลางเมืองก็ตาม แล้วโบรณสต่างๆเป็นที่ควรจดจำ
แหล่งการศึกษา พัฒนาจิตใจ ใฝ่คุณธรรม นำเศรษฐกิจพอเพียง
วัดนี้ด้านหนึ่งจะอยู่ตรงข้ามกับศาลากลางหลังเก่าหรือพิพิธภัณฑ์ลำปางจากประตูด้านหน้าวัดมองไปจะเห็นศาลาจตุรมุขซึ่งประดิษฐานพระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ
บวชทดแทนบุญคุณพ่อกับแม่ที่วัดนี้
วัดบุญวาทย์วิหาร อ.เมือง จ.ลำปาง นมัสการและทำบุญ 19ธ.ค.61
แหบ่งให้ความรู้
พระอารามหลวง
สวยมากครับ
วัดหลวง จ.ลำปาง
สาธุสาธุสาธุ